Kahvenin Hatırı

BİR FİNCAN KAHVENİN KIRK YIL HATIRI

Eski bir hikâyedir: Vaktiyle İstanbul'da Yemiş İskelesi 'nde kahvecilik yapan ve başından türlü

 maceralar geçtikten sonra kör olan bir adamdan naklen Üsküdarlı halk şairi Vasıf, ondan da 

naklen Reşad Ekrem şöyle yazmıştır (İstanbul Ansiklopedisi V, 2808):

(Anlatımda dillendirme farkı olsa da, özde aynıdır) Eski bir hikâyedir. Vaktiyle İstanbul'da 

Yemiş İskelesi'nde kahvecilik yapan bir adamın başından geçmiş. Bir gün bu adamın 

kahvehanesine bir yeniçeri gelip…

- Hey arkadaş! Hep müşterilerine birer kahve yap, lakin şu kâfire yapma, demiş. Kâfir dediği de 

bir köşede oturup nargile içen yabancı bir gemi kaptanı imiş. Kahveci, birer kahve yapıp müşterilere

 dağıtmış. En sonra da ayrıca iki kahve yapıp kaptanın yanına oturmuş. “Kaptan, biz de seninle

 içelim birer kahve” demiş. Bunu gören yeniçeri….

- Heeyy!.. Ben sana o kafire kahve yapma diye tembih etmedim mi?” diye kükreyince kahveci de…

- Ne haddime ağam, kaptana yaptığım kahve senden değil, ocaktandır” demiş.

Aradan zaman geçmiş. Sisam adasında büyük bir isyan baş göstermiş. Kahveci de seferberlik 

emriyle adaya sevk edilmiş. Sisam'da isyan çıkaran çeteler, ele geçirdikleri Türk esirleri bir 

meydanda açık arttırmayla satarlarmış; arttırıp alan da hemen oracıkta boğazlayıp kesermiş. 

Esirleri boğazlamak için ödenen para da “kutsal isyan” hareketine bağış sayılırmış.

Gün gelmiş, Yemiş İskelesi'nin kahvecisi de isyancıların eline esir düşmüş ve diğer esirlerle 

birlikte o meydanda satışa çıkarılmış. O sırada tepeden tırnağa silahlı, zengin giyimli bir 

adam girmiş meydana. Esirleri gözden geçirdikten sonra bir iskemleye oturmuş. Açık arttırma 

başlamış. On akçe, yirmi akçe, yirmi beş akçe gidiyormuş. Sıra kahveciye gelince iskemlede

 oturan o silahlı adam yekten, “ 50 akçe!”, diye bağırmış. Kahvecinin para etmez perişan 

halinden midir, adamın silahlı heybetinden mi, yoksa iki yanında dikilen yarma gibi muhafızlarından 

mıdır, kimseden gık çıkmamış. Arttıran olmayınca da esiri alıp muhafızlarının arasında şehirden 

çıkartmış. Zavallı kahveci, "Beni evine götürdüğüne göre kim bilir ne işkencelerle öldürecek!?.."

 diye düşünürken ıssız bir yerde durmuşlar. Tepeden tırnağa silahlı adam kahvecinin karşısına geçip

 iki eli belinde dikilmiş.

- Beni tanıyamadın anlaşılan. Korkma! Sen beni tanımadın ama ben seni tanıdım. Hani vaktiyle 

Yemiş İskelesi'nde bir yeniçerinin hakaretine rağmen bana kahve ikram etmiş ve kendi kahveni de 

yanıma oturup içerek beni onurlandırmıştın ya!”…. deyince, kahveci sevinçle kucaklamış adamı.

Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı vardır derler bu yüzden. Onlar ki bir fincan kahvenin hatırını sayarlar,

asi de olsa, şakî de olsa, düşman da olsalar mert adamlardır.